

tut'altrocheesiguodellamusicacon-
temporanea.Unfestivalcosì,favorisce
sopratutoladivisionedellavoro:di
làilvecchiomondomusicaleconle
suemanie,ediquailnuovo,conlu
proprie,chiusoinsestessoenela
sua logicaallafinfineda
publicrela
tion.
Ossia,certo,profittimagari,da
Venezia,nonnevengonomolti(mane
vengono,nevengonopursempre,co
me insegnanoi
cachets
aigrossino-
mi),peroancheVeneziaserveperle
pubbliche relazionicheservonoapro-
curarli, insiemeallasoddisfazionedi
essereeseguiti.Nonbasta?No,non
basta,obastaaqualificareun festiva!
chepropriocosìassolve -alcompitoat-
tualedellostatutosucuisiregge,
quelodelaBiennale,ancorpiùfasci-
staoggidiieriperchédefinitivamente
mete inmostrailsuoattualecompi-
toconservatore.
Un festivaldiconservazione,infatti,
nondiavanguardia.Tutostacioènel
vederegiustodovesitrovailfronte
principalediunabattagliadiavan-
guardia.Cheèpoi,inrelazioneaife-
stival,semprelostesso:usciredal
ghetoebatere l'organizzazionemu-
sicalerefratariaalaproduzionecon-
temporanea,omegliostabilireunrap-
portopubblico,nonprivato.Oltretut-
to,èunabattagliachehagiàotenuto
isuoisuccessi,sepensiamoaquanto
sifasempredipiùdimusicamoder-
na,nonostanteleresistenze.Lequali
però vengono favorite,propriodanoi,
daunfestivalchesembrafatoappo-
staperlegitimareleistituzionichiu-
seoapertesoloaglispecialistiindif-
ferentialmondoesterno.Inaltrepa-
role,sicreaunalibial'apparatotradi-
zionale,aidifensorideleistituzionico-
sìcomesono,benfelicidiconservar-
sianche lo
sfogatoio
diunfestivaldo-
vesidàciòchealtrovenonsivuol
dare.Nésidicachenoncisonoviedi
uscita,chenonesistonocontroiniziati-
ve.SenonsonoandatoprimaaVene-
zia,ecco,èfral'altroproprioperchého
sceltoqualcosadipiù interessante,di
piùavanzato.
E dunquehosceltodiseguire,oal-
menodicominciareaconoscere,quel-
lochesistafacendoinToscanaein
Umbriapercreareun tessutomusica-
lealiveloregionale.Inmanierapiù
organicaevastadiquantos'ègiàfat-
toloscorsoanno.Questavoltasitoc-
canoventicinquecittà,citadine,pae-
si,el'organizzazionedelComunale
fiorentinoviportainquestomomen-
tolasuaorchestraedeigruppistru-
mentaliche
celebrano
Beethoven,più,
alternativamente,musichepernastro
magneticoesolidiLuigiNono.Ben in-
teso,sivainluoghicomePietrasanta,
Fucechio,Aula,Arcidosso,nonsolo
adArezooaTernidovecomunquedi
musicanonneèmaipassataoquasi.
Bene, l'esperienzaèdigrandevalore,
coidifetticheha,acominciare,sevo-
gliamo,dalfattocheèl'organizzazio-
ne centraleaprodureperlaperiferia.
Peròsitrattadiunafasechehaob-
bietiviorganici,eneèprovachelo
scopoperfinoprincipaleèdicreare
delebasi,dipromuoveredeleinizia-
tive,didarvitaaunarealtàculturale-
musicalecapacepoidiinterveniredi
propria iniziativa.Irisultati?Contutti
ilimiti,sihannopubblicichehanno
raggiuntoanchelemilepersonein
paesoti isolati,enonsoloperascol-
tareBeethovenmaancheNono.Néta-
ceròcheidibatitiseguiti,aparagone
diquelideprimentienarcisisticiten-
tatiaVeneziaduranteilfestival,han-
nounavivacitàeun'aggressivitàpro-
blematica infinitamentesuperiore.No-
tevolidelresto,ancheinséepersé.
Sicercadifarsaltare,cioè,l'organiz-
zazioneprivilegiatadominante,esipa-
nealtempostessoilproblemadela
musicasenzadistinguere,infine,fra
musicanuovaemusicadelpassato.
Al limite,sitrattasemprediunfeno-
menodi
avanguardia,
tenutocontodel
tessutosocioculturaleincuisiirom-
pe.C'è inprogrammaunaltrospetaco-
lo.Perciòsospendoqui ildiscorso.
che andràfatoanaliticamente.Restail
fatto,dasotolinearefind'ora,che
mentreaVeneziasiècelebratoilrito
del'invecchiamentodelamusicamo-
dernaqualichesianostatiilavoripre-
sentati,inToscanaeinUmbriahoas-
sistitoaqualcosadidavvero
speri-
mentale,
ilprimoassaggiodiunatera-
piaperringiovanirlaoperringiovani-
re lamusica
toutcourt.
loStrawhisk
Un amicoche non vi lascia maisoli
- ~ ~ ~ ~
--
-